Thứ tư tuần XX Thường Niên (23/8)

Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức?

Mt 20, 15

🌸　Bài đọc 1　(Tl 9,6-15)

Anh em đã nói : Phải có một vua cai trị chúng tôi ! Trong khi chính Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, là Vua anh em.

Bài trích sách Thủ lãnh

⁶ Bấy giờ tất cả thân hào Si-khem cùng toàn dân Bết Mi-lô họp lại, kéo đến tôn A-vi-me-léc lên làm vua, bên cạnh cây sồi trước bia đá ở Si-khem.

⁷ Khi người ta báo tin ấy cho ông Giô-tham, ông liền lên đứng trên đỉnh núi Gơ-ri-dim, cất tiếng gọi và nói với những người kia rằng : “Hỡi các thân hào Si-khem ! Hãy nghe tôi đây, thì Thiên Chúa cũng sẽ nghe các người.

⁸ Cây cối đã lên đường đi xức dầu phong một vua cai trị chúng. Chúng nói với cây ô-liu : ‘Hãy làm vua cai trị chúng tôi !’

⁹ Nhưng cây ô-liu nói với chúng : ‘Chẳng lẽ tôi lại từ bỏ dầu của tôi là thứ đã từng làm cho thần minh và người đời được tôn trọng, mà đi đu đưa trên cây cối hay sao ?’

¹⁰ Cây cối liền nói với cây vả : ‘Hãy đến làm vua cai trị chúng tôi !’

¹¹ Nhưng cây vả bảo chúng : ‘Chẳng lẽ tôi lại từ bỏ vị ngọt và trái ngon của tôi mà đi đu đưa trên cây cối hay sao ?’

¹² Bấy giờ cây cối nói với cây nho : ‘Hãy đến làm vua cai trị chúng tôi !’

¹³ Nhưng cây nho bảo chúng : ‘Chẳng lẽ tôi lại từ bỏ rượu của tôi là thứ đã từng làm cho thần minh và người đời phấn khởi, mà đi đu đưa trên cây cối hay sao ?’

¹⁴ Tất cả cây cối liền nói với bụi gai : ‘Hãy đến làm vua cai trị chúng tôi !’

¹⁵ Bụi gai trả lời cây cối : ‘Nếu quả thật các ngươi xức dầu phong ta làm vua cai trị các ngươi, thì hãy tới nương náu dưới bóng ta ; bằng không, lửa sẽ bốc ra từ bụi gai và sẽ thiêu rụi các cây bá hương Li-băng !’”

🌸　Đáp ca　Tv 20,2-3.4-5.6-7 (Đ. c.2a)

Đ.Lạy Chúa, Ngài tỏ uy lực khiến nhà vua sung sướng.

²Lạy Chúa, Ngài tỏ uy lực khiến nhà vua sung sướng,
Ngài đã chiến thắng, vua hoan hỷ dường nào !
³Lòng vua ước nguyện sao, Chúa đã ban như vậy,
miệng vua khấn xin gì, Ngài cũng không từ chối.

Đ.Lạy Chúa, Ngài tỏ uy lực khiến nhà vua sung sướng.

⁴Chúa đã ân cần ban muôn phúc lộc,
vương miện vàng, Ngài đội cho vua.
⁵Vua xin được sống, Ngài cho được sống,
năm tháng dài lâu, tuổi thọ miên trường.

Đ.Lạy Chúa, Ngài tỏ uy lực khiến nhà vua sung sướng.

⁶Vì Ngài chiến thắng, nên nhà vua rực rỡ vinh quang,
Ngài cho vua được oai phong lẫm liệt.
⁷Ngài đặt vua làm nguồn hạnh phúc đến muôn đời
và cho vua được hớn hở vui mừng trước Nhan Thánh.

Đ.Lạy Chúa, Ngài tỏ uy lực khiến nhà vua sung sướng.

🌸　Tin Mừng　(Mt 20,1-16a)

Phải chăng vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức ?

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu

　¹ Khi ấy, Đức Giê-su kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này : “Nước Trời giống như chuyện chủ nhà kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình. ² Sau khi đã thoả thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền, ông sai họ vào vườn nho làm việc. ³ Khoảng giờ thứ ba, ông trở ra, thấy có những người khác ở không, đang đứng ngoài chợ. ⁴ Ông cũng bảo họ : ‘Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho, tôi sẽ trả cho các anh hợp lẽ công bằng.’ ⁵ Họ liền đi. Khoảng giờ thứ sáu, rồi giờ thứ chín, ông lại trở ra và cũng làm y như vậy. ⁶ Khoảng giờ mười một, ông trở ra và thấy còn có những người khác đứng đó, ông nói với họ : ‘Sao các anh đứng đây suốt ngày không làm gì hết ?’ ⁷ Họ đáp : ‘Vì không ai mướn chúng tôi.’ Ông bảo họ : ‘Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho !’ ⁸ Chiều đến, ông chủ vườn nho bảo người quản lý : ‘Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót tới những người vào làm trước nhất.’ ⁹ Vậy những người mới vào làm lúc giờ mười một tiến lại, và lãnh được mỗi người một quan tiền. ¹⁰ Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn, thế nhưng cũng chỉ lãnh được mỗi người một quan tiền. ¹¹ Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn chủ nhà : ¹² ‘Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt.’ ¹³ Ông chủ trả lời cho một người trong bọn họ : ‘Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thoả thuận với tôi là một quan tiền sao ? ¹⁴ Cầm lấy phần của bạn mà đi đi. Còn tôi, tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. ¹⁵ Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tuỳ ý định đoạt về những gì là của tôi sao ? Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức ?’ ^16a Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu, còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót.”

🌸　Gợi ý suy niệm

Sau khi anh thanh niên giàu có từ chối lời mời của Đức Giêsu
ông Phêrô đã đại diện anh em hỏi Thầy:
“Chúng con đã bỏ mọi sự và theo Thầy. Vậy chúng con sẽ được gì?”
Thầy Giêsu đã đáp lại bằng một câu trả lời khá dài.
Họ sẽ được xét xử các chi tộc Ítraen, được gấp trăm về mọi sự,
và nhất là được hưởng sự sống đời đời (Mt 19, 27-30).
Như thế ở đây Nước Trời được coi như một phần thưởng,
một sự trả công Chúa dành cho những ai dám từ bỏ hy sinh.
Các môn đệ cho đi, và rồi họ sẽ được lại.
Bài Tin Mừng hôm nay nằm ngay sau câu chuyện trên.
Dưới một góc độ nào đó thì cả hai có nội dung rất khác nhau,
nhưng bổ túc cho nhau, để ta có một cái nhìn quân bình về Thiên Chúa.
Thiên Chúa không phải chỉ là Đấng công bằng,
thưởng công cho những gì chúng ta đã vất vả cố gắng.
Người còn là Đấng quảng đại, tốt lành và giàu lòng xót thương.
Dụ ngôn về “người thợ giờ thứ mười một” cho thấy điều đó.
Thật ra phải gọi dụ ngôn này là dụ ngôn về “Ông chủ độ lượng”.
Trong thế giới thời Đức Giêsu, người ta mướn thợ buổi sáng
và trả công cho thợ buổi chiều theo lề luật (Lv 19,13; Đnl 24, 14-15).
Lương công nhật là một quan tiền (denarius),
tiền này tạm đủ để nuôi gia đình ở mức căn bản.
Dụ ngôn hôm nay có nhiều nét khác thường mà không có lời giải thích.
Ông chủ vườn nho tự mình ra chợ mướn người, thay vì viên quản lý.
Những người thợ đứng suốt ngày ngoài chợ (c.6)
lại không được ông chủ thấy và mướn từ đầu, dù ông ra chợ nhiều lần.
Chỉ nhóm thợ đầu tiên mới được thuê với tiền công rõ ràng,
còn ba nhóm sau chỉ được hứa sẽ trả “hợp lẽ công bằng” (c.4).
Cuối cùng ba nhóm giữa bị bỏ rơi, để chỉ tập trung vào nhóm đầu và cuối.
Dụ ngôn này trở nên hết sức khác thường
với việc ông chủ ra lệnh trả công cho người làm cuối trước.
Những người thợ giờ thứ mười một (5 giờ chiều)
cả ngày làm có một tiếng, được trả một quan tiền.
Điều này hẳn tạo ra niềm hy vọng cho những ai đã làm từ sáng sớm,
“đã làm việc nặng nhọc cả ngày, lại bị nắng nôi thiêu đốt” (c.12).
Nhưng rốt cuộc những người thợ đầu tiên cũng chỉ được một quan tiền.
Chúng ta cần phải đứng trong hoàn cảnh của họ
để xem họ sẽ sửng sốt, thất vọng, buồn bực, tức giận và cằn nhằn ra sao.
Có lẽ chúng ta cũng phản ứng tương tự khi gặp chuyện như vậy.
Phản ứng này cũng là phản ứng giận dữ của người anh cả
khi biết cha mình đã tiếp đón linh đình sự trở về của đứa con hư hỏng.
Đối với những người thợ, đây rõ ràng là một sự bất công.
Bất công nằm ở chỗ làm nhiều, làm ít, nhận lương như nhau.
Nhưng ông chủ không cho đây là một sự bất công,
vì ông đã trả cho nhóm thợ làm sớm nhất đúng như đã thỏa thuận.
Những câu cuối của dụ ngôn là những câu đẹp nhất,
những câu nói lên bản chất sâu xa của tấm lòng Thiên Chúa.
“Tôi muốn cho người làm cuối này như tôi cho anh” (c. 14).
Tôi muốn cho họ nhiều như tôi đã cho anh, tôi muốn họ bằng anh:
đó là ước muốn, là chọn lựa của Thiên Chúa.
Tình thương của Người phá vỡ sự phân biệt người đầu, người cuối,
người làm nhiều, làm ít, công nhiều, công ít.
“Chẳng lẽ tôi không được phép làm điều tôi muốn
với tài sản của tôi sao?” (c. 15).
Thiên Chúa giàu sang nên có quyền rộng rãi thi ân cho kẻ Người muốn.
Chẳng ai có thể bắt Người phải đối xử công bình theo kiểu con người.
Chẳng ai có quyền hạch hỏi Người vì Người quá sức độ lượng (c.12).
“Hay mắt của anh xấu xa vì tôi tốt lành” (c. 15).
Con mắt xấu xa là con mắt khó chịu vì kẻ khác bằng mình, dù không đáng,
ghen tỵ với may mắn và hạnh phúc bất ngờ của người khác.
Đức Giêsu khẳng định mình là người tốt lành,
đặc biệt trong cách cư xử của Người đối với những tội nhân.
Anh trộm lành trên thập giá cũng là người thợ giờ thứ mười một.
Anh được hưởng những gì mà người khác phải nỗ lực cả đời.
Nói cho cùng, vấn đề không phải là đáng hay không đáng.
Chẳng ai xứng đáng để vào thiên đàng, kể cả các thánh.
Hạnh phúc Nước Trời là một ơn ban
hơn là một sự trả công hay phần thưởng.
Thiên Chúa vượt lên trên sự sòng phẳng có tính mua bán của con người.
Người không phải là nhà buôn, nhưng là người cha tốt lành.
Cha thương cả hai con, cả đứa ở nhà phục vụ lẫn đứa bỏ đi bụi đời.
Thậm chí đứa hư hỏng hay tật nguyền lại được quan tâm hơn.
Ông chủ vườn nho thương cả những người
đứng ngoài chợ suốt ngày mà không được ai mướn.
Có thể vì họ kém khả năng, kém may mắn hơn những người khác chăng?
Người thợ giờ thứ mười một đã làm được gì cho vườn nho của ông chủ?
Chắc chẳng được bao nhiêu.
Nhưng anh ấy đã đứng chờ suốt ngày.
Thế giới này lúc nào cũng có những người thợ giờ thứ mười một,
“những người không được ai mướn” (c.7),
những người cứ đứng chờ vậy thôi, suốt ngày, suốt đời,
những người được nhận trễ, chẳng biết mình sẽ được trả lương ra sao.
chỉ biết phó thác cho lòng tốt của ông chủ.
Những người này khác với những người làm từ sáng,
biết chắc mình sẽ được trả công một quan tiền.
Dụ ngôn không nói đến việc người làm cuối reo lên vì được trả công hậu hĩ.
Nhưng chắc là đã có những tiếng reo.
Thiên đàng đầy ắp những tiếng reo như thế,
kinh ngạc, ngỡ ngàng, thán phục, tri ân…
Chẳng có ai vào thiên đàng mà lại không reo lên
vì thấy những gì gọi là công đức của mình chỉ là chuyện nhỏ,
quá nhỏ để có thể mua được một vé vào thiên đàng.
Người ta cũng sẽ reo lên vì thấy sự có mặt của những người
mà ta tưởng chẳng bao giờ có thể lên thiên đàng được.
Thiên Chúa không chỉ thấy thời gian làm việc trong vườn nho.
Người còn thấy cả thời gian chờ.
Nhiều khi chờ còn mệt hơn làm việc.
Đừng cằn nhằn! hãy vui với niềm vui của Thiên Chúa,
Đấng hạnh phúc khi thấy người ta ngỡ ngàng vì những ơn bất ngờ,
vì lòng tốt của Ngài không sao hiểu được.
Hãy vui với những người được Chúa yêu, bất chấp quá khứ của họ.
Chúng ta không có quyền buồn như người con cả, khi cha đang vui.
Hãy đổi cái nhìn của mình về Thiên Chúa.
Như thế chúng ta cũng sẽ thay đổi cách cư xử với anh em.
(Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.)

🌸　Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu,
xin cho con trở nên đơn sơ bé nhỏ,
nhờ đó con dễ nghe được tiếng Chúa nói,
dễ thấy Chúa hiện diện
và hoạt động trong đời con.
Sống giữa một thế giới đầy lọc lừa và đe dọa,
xin cho con đừng trở nên cứng cỏi,
khép kín và nghi ngờ.
Xin dạy con sự hiền hậu
để con biết cảm thông và bao dung với tha nhân.
Xin dạy con sự khiêm nhu
để con dám buông đời con cho Chúa.
Cuối cùng, xin cho con sự bình an sâu thẳm,
vui tươi đi trên con đường hẹp với Ngài,
hạnh phúc vì được cùng Ngài chịu khổ đau. Amen.
(Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.)

🌸　Mến yêu hằng ngày

“Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức” (Mt 20,15b)

Câu này được trích từ dụ ngôn ông chủ vườn nho thuê các nhóm thợ ở năm thời điểm khác nhau trong ngày. Nhóm đầu tiên được thuê vào lúc hừng đông, nhóm hai vào lúc 9 giờ sáng, nhóm thứ ba vào giữa trưa, và lần lượt hai nhóm còn lại lúc 3 giờ và 5 giờ chiều. Những người thợ được thuê vào lúc sáng sớm phải làm khoảng 12 tiếng trong khi nhóm thợ được gọi lúc 5 giờ chiều chỉ làm vỏn vẹn 1 tiếng đồng hồ. Vấn đề là ông chủ lại trả công cho tất cả mọi người mức lương bằng nhau. Chính điều này đã khiến cho nhóm thợ làm nhiều giờ phải ghen tức. Chắc hẳn chúng ta có thể hiểu được nỗi ghen tức của những người thợ làm việc cả ngày khi đặt mình vào trường hợp của họ. Họ làm đủ 12 tiếng và được trả công đúng theo thỏa thuận từ sáng sớm. Nhưng họ ghen tức vì  những người khác chỉ làm 1 tiếng mà được ông chủ hào phóng trả công bằng mức lương của một ngày. 

Bằng con mắt của toán học và so sánh, lời kêu trách của họ dựa trên sự khách quan và hợp lý: người khác vào sau, làm ít hơn, nhưng lại được trả công như làm cả ngày. Tuy vậy, sự hợp lí và công bằng mà họ nghĩ lại được nhìn dưới con mắt ghen tức. Chính vì ghen tức, họ mù quáng không nhận thấy sự rộng rãi và tốt lành của ông chủ, không vui mừng thay cho những người thợ khác. Vì ghen tức, họ không còn thấy hân hoan khi được ông chủ kêu gọi đi làm vườn, và không cảm nhận được niềm vui của lao động và đón nhận những thành quả như công khó mình làm ra. 

Ngay giờ này đây, thử đặt bản thân mình vào nhóm thợ lúc hừng đông và chứng kiến hành động rộng rãi của ông chủ đối với những người khác, liệu bạn có nhận ra sự tốt lành của ông chủ và hoan hỉ thay cho nhóm thợ được trả công bội hậu. Liệu bạn có mừng thay và chúc mừng khi họ nhận được món quà đặc biệt chăng? Hay bạn sẽ chôn mình trong mớ hỗn độn của lòng ghen tị và thất vọng. Thành thật mà nói, hầu hết chúng ta đều sẽ bị giằng xé nội tâm trong tình huống này. Nhưng đừng vội buồn, vì khi chúng ta nhận ra mình đang bị giằng xé trong sự ghen tị tức là chúng ta đã nhận được ân sủng. Ân sủng ấy khiến chúng ta ý thức được mình đang bị tội lỗi bủa vây và mách bảo ta làm những điều đúng đắn đúng với ý Chúa.

Phản tỉnh lại bản thân, nhìn nhận lại những vết tích của sự ghen tị hiện hữu trong tâm hồn mỗi người chúng ta. Liệu bạn và tôi có thật sự hoan hỉ và thấy tròn đầy trong thành công của người khác?  Chúng ta có chân thành biết ơn Thiên Chúa khi Ngài ban xuống cho người khác những hồng ân đầy bất ngờ. Nếu bạn đang đấu tranh trong suy nghĩ, thì xin hãy tạ ơn Chúa vì Ngài khiến bạn nhận ra điều đó. Ghen tị là tội lỗi, và tội ấy sẽ dẫn ta đến những nỗi buồn và niềm thất vọng. Bạn nên vui mừng vì đã nhận ra nó, nhờ đó mà bước đầu ta có thể vượt qua cám dỗ của lòng ghen tị

Ngày hôm nay, chúng ta cùng nhau tạ ơn Chúa, vì Chúa cho ta cơ hội được sống, lao động và học tập để tìm Chúa trong việc làm mỗi ngày. Tạ ơn Chúa, vì Chúa cũng ban cho những người xung quanh ta có việc làm để nuôi sống họ và gia đình. Và rồi, chúng ta ý thức rằng, họ đang cùng ta vinh danh Chúa. Xin Chúa cho mỗi người nhận ra quà tặng Chúa ban, như ông Cô-lô-hét đã nhận ra: “Tôi nhận ra rằng đối với con người, không có hạnh phúc nào hơn là hưởng thú vui và sống thoải mái. Ngay cả chuyện ăn uống và hưởng những thành quả do công lao khó nhọc mình làm ra, thì đó đã là một món quà Thiên Chúa ban tặng rồi.” (Gv 3,12-13).

—//—-//—–//—–

Biên dịch: Nhóm Bạn Đường Linh Thao

Nguồn: https://mycatholic.life/books/catholic-daily-reflections-series/ordinary-time-weeks-18-34/twentieth-week-in-ordinary-time/