Chúa Nhật XXVII TN A (8/10)

Thiên Chúa là nguồn bình an sẽ ở với anh em

Pl 4, 9

🌸　Bài đọc 1　(Is 5,1-7)

Vườn nho của Đức Chúa các đạo binh, chính là nhà Ít-ra-en.

Bài trích sách ngôn sứ I-sai-a

¹Tôi xin hát tặng bạn thân tôi,
bài ca của bạn tôi về vườn nho của mình.
Bạn thân tôi có một vườn nho trên sườn đồi mầu mỡ.
²Anh ra tay cuốc đất nhặt đá,
giống nho quý đem trồng,
giữa vườn, anh xây một vọng gác,
rồi khoét bồn đạp nho.
Anh những mong nó sinh trái tốt,
nó lại sinh nho dại.
³Vậy bây giờ,
dân Giê-ru-sa-lem và người Giu-đa hỡi,
xin phân xử đôi đàng giữa tôi với vườn nho.
⁴Có gì làm hơn được cho vườn nho của tôi,
mà tôi đã chẳng làm ?
Tôi những mong trái tốt, sao nó sinh nho dại ?
⁵Vậy bây giờ tôi cho các người biết
tôi đối xử thế nào với vườn nho của tôi :
hàng giậu thì chặt phá cho vườn bị tan hoang,
bờ tường thì đập đổ cho vườn bị giày xéo.
⁶Tôi sẽ biến thửa vườn thành mảnh đất hoang vu,
không tỉa cành nhổ cỏ, gai góc mọc um tùm ;
sẽ truyền lệnh cho mây đừng đổ mưa tưới xuống.
⁷Vườn nho của Đức Chúa các đạo binh,
chính là nhà Ít-ra-en đó ;
cây nho Chúa mến yêu quý chuộng,
ấy chính là dân xứ Giu-đa.
Người những mong họ sống công bình,
mà chỉ thấy toàn là đổ máu ;
đợi chờ họ làm điều chính trực,
mà chỉ nghe vẳng tiếng khóc than.

🌸　Đáp ca　Tv 79,9 và 12.13-14.15-16.19-20 (Đ. Is 5,7a)

Đ.Vườn nho của Chúa là nhà Ít-ra-en.

⁹Gốc nho này, Chúa bứng từ Ai-cập,
đuổi chư dân, lấy chỗ mà trồng,
¹²nhánh vươn dài tới phía đại dương,
chồi mọc xa đến tận miền Sông Cả.

Đ.Vườn nho của Chúa là nhà Ít-ra-en.

¹³Tường rào nó, vậy sao Ngài phá đổ ?
Khách qua đường mặc sức hái mà ăn !
¹⁴Heo rừng vào phá phách,
dã thú gặm tan hoang.

Đ.Vườn nho của Chúa là nhà Ít-ra-en.

¹⁵Lạy Chúa Tể càn khôn, xin trở lại,
tự cõi trời, xin ngó xuống mà xem,
xin Ngài thăm nom vườn nho cũ,
¹⁶bảo vệ cây tay hữu Chúa đã trồng,
và chồi non được Ngài ban sức mạnh.

Đ.Vườn nho của Chúa là nhà Ít-ra-en.

¹⁹Chúng con nguyền chẳng xa Chúa nữa đâu,
cúi xin Ngài ban cho được sống,
để chúng con xưng tụng danh Ngài.
²⁰Lạy Chúa là Chúa Tể càn khôn,
xin phục hồi chúng con,
xin toả ánh tôn nhan rạng ngời
để chúng con được ơn cứu độ.

Đ.Vườn nho của Chúa là nhà Ít-ra-en.

🌸　Bài đọc 2　(Pl 4,6-9)

Anh em hãy đem những điều này ra thực hành, và Thiên Chúa là nguồn bình an sẽ ở với anh em.

Bài trích thư của thánh Phao-lô tông đồ gửi tín hữu Phi-líp-phê

⁶ Thưa anh em, anh em đừng lo lắng gì cả, nhưng trong mọi hoàn cảnh, anh em cứ đem lời cầu khẩn, van xin và tạ ơn, mà giãi bày trước mặt Thiên Chúa những điều anh em thỉnh nguyện. ⁷ Và bình an của Thiên Chúa là bình an vượt lên trên mọi hiểu biết, sẽ giữ cho lòng trí anh em được kết hợp với Đức Ki-tô Giê-su. ⁸ Ngoài ra, thưa anh em, những gì là chân thật, cao quý, những gì là chính trực tinh tuyền, những gì là đáng mến và đem lại danh thơm tiếng tốt, những gì là đức hạnh, đáng khen, thì xin anh em hãy để ý. ⁹ Những gì anh em đã học hỏi, đã lãnh nhận, đã nghe, đã thấy ở nơi tôi, thì hãy đem ra thực hành, và Thiên Chúa là nguồn bình an sẽ ở với anh em.

🌸　Tin Mừng　(Mt 21,33-43)

Ông chủ sẽ cho các tá điền khác canh tác vườn nho.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu

³³ Khi ấy, Đức Giê-su nói với các thượng tế và kỳ mục trong dân rằng : “Các ông hãy nghe dụ ngôn sau đây : Có chủ nhà kia trồng được một vườn nho ; chung quanh vườn, ông rào giậu ; trong vườn, ông khoét bồn đạp nho, và xây một tháp canh. Ông cho tá điền canh tác, rồi trẩy đi xa. ³⁴ Gần đến mùa hái nho, ông sai đầy tớ đến gặp các tá điền để thu hoa lợi. ³⁵ Bọn tá điền bắt các đầy tớ ông : chúng đánh người này, giết người kia, ném đá người nọ. ³⁶ Ông lại sai một số đầy tớ khác đông hơn trước ; nhưng bọn tá điền cũng xử với họ y như vậy. ³⁷ Sau cùng, ông sai con trai mình đến gặp chúng, vì nghĩ rằng : ‘Chúng sẽ nể con ta.’ ³⁸ Nhưng bọn tá điền vừa thấy người con, thì bảo nhau : ‘Đứa thừa tự đây rồi ! Nào ta giết quách nó đi, và đoạt lấy gia tài nó !’ ³⁹ Thế là chúng bắt lấy cậu, tống ra khỏi vườn nho và giết đi. ⁴⁰ Vậy khi ông chủ vườn nho đến, ông sẽ làm gì bọn tá điền kia ?” ⁴¹ Họ đáp : “Ác giả ác báo, ông sẽ tru diệt bọn chúng và cho các tá điền khác canh tác vườn nho, để cứ đúng mùa, họ nộp hoa lợi cho ông.” ⁴² Đức Giê-su bảo họ : “Kinh Thánh có câu : ‘Tảng đá thợ xây nhà loại bỏ lại trở nên đá tảng góc tường. Đó chính là công trình của Chúa, công trình kỳ diệu trước mắt chúng ta.’ Các ông chưa bao giờ đọc câu này sao ?

⁴³ “Bởi đó, tôi nói cho các ông hay : Nước Thiên Chúa, Người sẽ lấy đi không cho các ông nữa, mà ban cho một dân biết làm cho Nước ấy sinh hoa lợi.”

🌸　Học hỏi Lời Chúa (Lm Nguyễn Cao Siêu, SJ)

1. Đức Giêsu nói dụ ngôn này cho ai?
2. Tìm những điểm khác biệt giữa đoan Tin Mừng này với đoạn ở Mc 12,1-12.
3. Trong dụ ngôn ở Mt 21,33-41 có các nhân vật như: ông chủ vườn nho, các tá điền, các đầy tớ, và người con của ông chủ. Theo ý bạn, họ là hình ảnh của ai?
4. Bạn nghĩ gì về thái độ của các tá điền và thái độ của ông chủ?
5. Trong bài Tin Mừng này, có chỗ nào nói đến cái chết và sự phục sinh của Đức Giêsu không?
6. Đọc Mt 3,17; 11,27; 17,5 và 21,37. Đức Giêsu có biết mình là Con Thiên Chúa không?
7. Có bao nhiêu chữ “hoa lợi” trong bài Tin Mừng này? Hoa lợi có nghĩa gì?
8. Nước Thiên Chúa sẽ được ban cho “một dân biết làm cho Nước ấy sinh hoa lợi.” Theo ý bạn, dân ấy là dân nào? Dân ấy gồm những ai? Đọc 1 Pr 2,9.

GỢI Ý SUY NIỆM

Bạn nghĩ gì về chuyện Thiên Chúa sai Con Một của mình để cứu thế gian, nhưng Người Con ấy lại bị giết chết?  Bạn nghĩ Hội Thánh hôm nay có làm cho Nước Chúa sinh hoa trái không?

PHẦN TRẢ LỜI

1. Cũng như dụ ngôn trước (Mt 21,28-32), Đức Giêsu nói dụ ngôn này về “Những Người Tá điền sát nhân” (Mt 21,33-43) cho “các ông,” cụ thể là cho “các thượng tế và kỳ mục trong dân” (Mt 21,23). Mát-thêu 21,45 còn cho thấy có một giới khác cũng là thính giả đang nghe các dụ ngôn này của Đức Giêsu, đó là “những người Pharisêu.” Tin Mừng Mác-cô còn thêm “các kinh sư” nữa (Mc 11,27). Như vậy “các ông” ở đây chính là giới lãnh đạo cấp cao của Do-thái giáo. Ngài nói dụ ngôn này nhắm vào họ.

• Rất có thể Mát-thêu đã dựa vào Mc 12,1-12 để viết dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay. Mát-thêu đã sửa đổi một số chi tiết. Ông chủ vườn nho ở Mt chỉ sai người đến đòi hoa lợi 3 lần, còn trong Mc cả thảy là 5 lần. Trong Mc ba lần đầu lần ông chủ chỉ sai một người, còn trong Mt ông chủ thường sai một nhóm đầy tớ. Trong Mc đứa con trai thừa tự của ông chủ bị “giết chết rồi quăng ra ngoài vườn nho” (Mc 12,8), còn trong Mt đứa con ấy bị “tống ra ngoài vườn nho và giết chết” (Mt 21,39).  Cả hai Tin Mừng Mát-thêu và Mác-cô đều nói đến việc ông chủ tiêu diệt các tá điền cũ và giao vườn nho cho các tá điền mới. Nhưng chỉ Mát-thêu mới nói rõ ý nghĩa của dụ ngôn này: các người tá điền độc ác chính là “các ông,” những nhà lãnh đạo Do-thái giáo; vườn nho là Nước Thiên Chúa; vườn nho này sẽ được giao cho một dân mới, biết làm cho nó sinh hoa lợi (Mt 21,43-44).

• Trong dụ ngôn này, ông chủ vườn nho là hình ảnh của Thiên Chúa, còn các tá điền làm mướn cho ông là những người Do-thái hay những nhà lãnh đạo Do-thái giáo đã xuất hiện trong dòng lịch sử cứu độ. Các người được ông chủ sai đến để thu hoa lợi là những đầy tớ của ông. Họ là các vị ngôn sứ đã được Thiên Chúa sai đến với dân Ít-ra-en. Họ có nhiệm vụ nhắc nhở dân Chúa và nhất là các nhà lãnh đạo, phải sinh hoa trái cho xứng đáng. Cuối cùng là người con trai của ông chủ. Người con này là hình ảnh của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa. Người con này vượt hẳn những đầy tớ khác, vì người này có uy quyền của người cha, đáng được các tá điền kính nể.

• Các tá điền có thái độ không thể chấp nhận được đối với các đầy tớ của ông chủ. Chẳng những họ đã không nộp hoa lợi như đã định, lại còn hành hạ và giết chết hai nhóm đầy tớ được ông chủ sai tới. Nhưng ông chủ vẫn kiên nhẫn và tin tưởng nơi lòng tốt của họ (Mt 21, 27) . Tội ác của họ lên đến đỉnh điểm khi họ dám giết đứa con thừa tự của ông chủ, và toan tính chiếm đoạt luôn vườn nho đã được ông chủ gầy dựng. Chỉ lúc ấy ông chủ mới tiêu diệt họ như họ đã xử với các đầy tớ của ông, và giao lại vườn nho cho nhóm tá điền khác.

• Khi trích dẫn Thánh vịnh 118, 22-23,  Đức Giêsu ví mình như viên đá bị thợ xây loại bỏ. Ngài là người con trong dụ ngôn, được người cha sai đến, đã bị các tá điền loại bỏ và giết đi. Tá điền hay thợ xây là các nhà lãnh đạo tôn giáo thời Đức Giêsu. Nhưng chính viên đá bị loại bỏ lại trở nên viên đá “đầu của góc” (kephalê gônias, Mt 21,42). Đây là viên đá quan trọng nhất làm nền cho tòa nhà được vững (x. Is 28,16), hay có thể là viên đá đỉnh vòm nhằm giữ cho các viên đá khác nằm đúng vị trí. Điều này ám chỉ đến việc Đức Giêsu được phục sinh và tôn vinh sau cái chết. Đây là công trình kỳ diệu của Thiên Chúa, kỳ diệu vì Thiên Chúa đem lại ơn cứu độ cho con người qua sự tự hạ và cái chết của Người Con Một.

• Có những lần Thiên Chúa Cha tỏ cho thấy Đức Giêsu là Con yêu dấu của Ngài (Mt 3,17; 17,5). Cũng có lần Đức Giêsu cho thấy Ngài ý thức mình Con Thiên Chúa theo một ý nghĩa độc nhất vô nhị (Mt 11,27). Trong dụ ngôn hôm nay, ta thấy Đức Giêsu ám chỉ mình là người Con được sai đến vào lúc cuối để thu huê lợi (Mt 21,37). Qua đó Ngài tiên  báo mình sẽ bị bắt và giết đi, nhưng rồi sẽ được Thiên Chúa tôn vinh (Mt 21,42). Thánh vịnh 118,22-23 thường được Giáo hội sơ khai áp dụng cho Chúa Giêsu, để nói lên cái chết và sự phục sinh vinh quang của Ngài (x. Cv 4,11; 1 Pr 2,4-8).

• Có 3 từ “hoa lợi” trong bài Tin Mừng này (Mt 21,34.41.43). Hoa lợi là điều ông chủ vườn nho quan tâm. Ông cho các tá điền thuê vườn nho để ông có thể thu hoa lợi từ họ khi đến mùa thu hoạch nho (Mt 21,34). Tiếc thay ông đã không làm được điều ông muốn. Chẳng những không thu được hoa lợi, ông lại còn chịu mất nhiều đầy tớ và chính người con ruột. Sau khi trừng phạt các tá điền độc ác, ông chủ vẫn muốn có hoa lợi đúng mùa từ vườn nho, bằng cách cho một nhóm tá điền khác canh tác (Mt 21,41). Ông chủ đã đầu tư kỹ càng cho vườn nho của mình (Mt 21,33), và ông muốn nó sinh lợi cho đúng mức. “Hoa lợi” hay “hoa quả” (karpos, karpoi) là ý niệm được Tin Mừng Mát-thêu sử dụng nhiều (Mt 3,8.10; 7,16-20; 12,23; 21,34.41.43). Hoa quả là những thay đổi cụ thể khi người ta sống công chính theo Lề Luật đã được Đức Giêsu giải thích lại.

• Vườn nho tượng trưng cho Nước Thiên Chúa. Vườn nho này đã được giao cho các nhà lãnh đạo Do-thái giáo thời Đức Giêsu. Nhưng chính họ đã không nộp hoa lợi của vườn nho, lại còn giết chết người con của ông chủ vườn nho là chính Đức Giêsu. Chính vì thế Thiên Chúa sẽ lấy lại vườn nho ấy, lấy lại Nước ấy, để ban cho một dân khác biết làm cho nó sinh hoa lợi (Mt 21,43). Dân này (ethnos) chính là Hội Thánh, gồm mọi người tin vào Đức Giêsu, cả gốc Do-thái lẫn Dân Ngoại. Dân này được thư Phêrô gọi là dân thánh (ethnos hagion, 1 Pr 2,9).

🌸　Gợi ý suy niệm

　Phụng Vụ Lời Chúa trong Chúa Nhật XXVII Thường Niên (A) hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm hai hình ảnh hoàn toàn trái ngược nhau. Một bên là hình ảnh về Thiên Chúa giàu lòng kiên nhẫn, luôn trung tín và đầy kỳ vọng vào Dân Riêng của Người. Ngược lại với hình ảnh ấy là thái độ của Dân đối với Thiên Chúa, một thái độ vô ơn và bất trung. Chúa Giê-su mượn hình ảnh vườn nho, một hình ảnh rất quen thuộc của dân Israel thời bấy giờ, với những tá điền bất nhân, để làm nêu bật về một Thiên Chúa yêu thương, yêu thương con người đến cùng (x. Ga 13, 1; 3, 16) và mời gọi mỗi người chúng ta sám hối, trở về với căn tính cũng như ơn gọi của chính mình.

　Vườn nho là hình ảnh về Nước Thiên Chúa, trong khi những người canh tác vườn nho chính là những dân riêng được Chúa tuyển chọn. Chúa xây dựng “vườn nho” cho họ, tạo điều kiện tốt nhất để họ sống hạnh phúc và được cứu độ. Người kiên nhẫn chờ đợi và ao ước chỉ có một điều là, những người được Người yêu thương sẽ sinh hoa lợi cho Nước Chúa và cho trần gian. Hoa lợi ở đây có thể hiểu là công bằng, bác ái, xây dựng hòa bình và phụng sự Thiên Chúa.

　Thế nhưng trớ trêu thay, dân được Chúa tuyển chọn lại nổi loạn, tự kiêu, không vâng lời Thiên Chúa ngang qua Kinh Thánh cũng như các sứ giả của Người. Tất cả những gì họ có để sống đều là Ơn Ban. Họ chỉ là những người làm công trong vườn nho của Chúa. Thế mà họ lại coi mình như những ông chủ, tùy tiện sử dụng tự do với những ơn ban theo ý riêng, gây bất công, sát hại những người ngay lành và thậm chí đóng đinh cả Người Con Một Yêu Dấu của Chúa.

　Tuy nhiên, điều lạ lùng ở đây chính là: không những Thiên Chúa không tiêu diệt họ mà còn tiếp tục thi ân, kiên nhẫn chờ đợi và mong họ hối cải để “sinh hoa lợi”. Bởi vì Người trung tín trong mọi lời nói và việc làm. Người đã hứa cứu độ con người thì Người sẽ thực thi, dẫu phải trả giá bằng chính sự sống của Con Người. Bởi vì Chúa tôn trọng tự do của con người. Bởi vì Chúa yêu thương con người đến cùng. Như thánh Phê-rô đã nói: “Người kiên nhẫn đối với anh em, vì Người không muốn cho ai phải diệt vong, nhưng muốn cho mọi người đi tới chỗ ăn năn hối cải” (2 Pr 3, 9).

　Trở về với lòng mình. Tôi tự hỏi: tôi đã làm gì cho Chúa? Tôi đang làm gì cho Chúa? Và tôi sẽ làm gì cho Chúa để sinh hoa lợi cho Nước Chúa và cho trần gian? Tôi có sống với lòng biết ơn không? Tôi có đón nhận Chúa Giê-su Ki-tô là Cứu Chúa của mình không? Hay tôi giống như những kẻ vô ơn trong dụ ngôn, loại bỏ Chúa Ki-tô cùng với tình yêu của Người ra khỏi đời sống tôi? Tôi đáp trả tình yêu vô bờ bến của Thiên Chúa như thế nào?

　Hôm nay cũng là ngày kết thúc tháng cầu nguyện đặc biệt cho công cuộc bảo vệ mọi sự sống mà Giáo Hội Nhật Bản đã kêu mời từ đầu tháng 9 tới nay. Ý thức thân phận thụ tạo của mình trong sự liên đới với mọi tạo vật khác, tôi được mời gọi để tôn trọng mọi sự sống trên trần gian và làm cho thế giới này thêm tươi đẹp. Ý thức mình được Chúa yêu thương và cứu chuộc, tôi được mời gọi để sống như một người con của Chúa, để xây dựng gia đình, cộng đoàn, xã hội và thế giới chan hòa công bình – bác ái.

🌸　Cầu nguyện

Hiệp cùng Đức Thánh Cha Phan-xi-cô, đặc biệt cùng với Giáo Hội Nhật Bản, cùng với tràng chuỗi Mân Côi, chúng ta cùng dâng lên Chúa lời cầu nguyện sau:

Lạy Thiên Chúa, Đấng tạo thành vũ trụ vạn vật,
Chúa luôn quan phòng mọi thụ tạo
bằng tình yêu mến của Người.
Xin Chúa soi sáng tâm hồn mỗi người chúng con
để chúng con có thể nhận ra tiếng kêu khóc
của những anh chị em bị bỏ rơi, bị quên lãng
và của trái đất đang bị tổn thương nghiêm trọng.
Xin cho chúng con đừng vô cảm,
nhưng thấy rõ vai trò của mình
trong việc gìn giữ ngôi nhà chung là trái đất
biết nâng đỡ những ai yếu hèn và nghèo khó.
Để Bảo Vệ Mọi Sự Sống
và mở ra một tương lai tươi đẹp hơn,
xin bao bọc chúng con
bằng ánh sáng và sức mạnh của Chúa Thánh Linh,
biến chúng con thành những khí cụ tình yêu của Chúa.
Và cùng với mọi tạo vật
chúng con có thể ngợi khen Chúa đến muôn đời.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng con.
Amen.